
از فاکتور های بسیار مهم در عکاسی دیافراگم است. دیافراگم در دوربین عکاسی به تیغههایی گفته میشود که درون لنز قرار گرفتهاند و با گشاد و تنگ شدن، میزان عبور نور را از روزنه میانی آنها که به آن اپرچر گفته میشود، کنترل میکنند. برای تنظیم نور و کنترل نور ورودی باید ابتدا بدانیم که دیافراگم چه نقشی را در دوربین ایفا می کند
دیافراگم چگونه کار می کند؟
بسیاری از دیافراگمها مانند عنبیه و اپرچر همچون مردمک چشم کوچک و بزرگ یا تنگ و گشاد میشوند و با این عمل نور کمتر یا بیشتری به درون دوربین راه مییابد.
میزان بازبودن این روزنه توسط عددهایی تعریف میشود که از تقسیم فاصله کانونی بر قطر مؤثر لنز به دست میآید. پله های کامل عدد دیافراگم در عکاسی به صورت زیر میباشد: ۱.۴-۲-۲.۸-۴-۵.۶-۸-۱۱-۱۶-۲۲-۳۲-۴۵
به طور مثال، اگر فاصله کانونی یک لنز قرار گرفته بر روی یک سنسور ۳۵ میلیمتری، ۵۰ میلیمتر باشد و دیافراگم لنز بر روی ۲ تنظیم شده باشد، قطر روزنه ایجاد شده توسط تیغهها (که به آنها دیافراگم گفته میشود)، ۲۵ میلیمتر خواهد بود. اگر دیافراگم لنز بر روی عدد ۸ قرار گرفته باشد، قطر روزنه ۶.۲۵ میلیمتر خواهد بود. این اعداد از تقسیم فاصله کانونی بر اپرچر به دست میآید و هرچه اپرچر کوچکتر باشد، قطر روزنه یا اپرچر بیشتر خواهد بود. به این دلیل است که اپرچر کوچکتر باعت بازشدن روزنه و اپرچر بزرگتر، باعث تنگ شدن روزنه میشود.
با گشاد و تنگ کردن این روزنه، نه تنها میزان ورودی نور به درون دوربین تغییر مییابد، بلکه عمق میدان نیز تغییر پیدا خواهد کرد. هرچه عدد دیافراگم، کوچکتر باشد، مساحت روزنه افزایش پیدا خواهد کرد و هرچه این مساحت بیشتر باشد، عمق میدان کمتر خواهد بود. به طور مثال، عمق میدان با f/22 بسیار بیشتر از عمق میدان با f/2.8 خواهد بود.
شاید با خود این سؤال را پرسیده باشید که اگر با باز کردن دیافراگم نور بیشتری به سنسور برسد و نور بیشتری وارد دوربین شود دیگر نیازی نیست که ما با سرعت شاتر بازی کنیم و یا حتی ایزو خود را بالا و پایین کنیم. درست است با باز بودن دیافراگم بدون شک نور بیشتری وارد دوربین می شود ولی در این میان عمق میدان نیز تغییر می کند. شاید درک عمق میدان در تعاریف کلی کمی سخت باشد. عمق میدان در واقع محدوده وضوح اشیا را در کادر شما مشخص می کند. اگر بخواهید عکس پرتره بگیرید، بدون شک باید از عمق میدان کم استفاده کنید تا مرکز توجه شما بر روی صورت سوژه باشد. در عکس های طبیعت از عمق میدان زیاد استفاده می کنند که در این عمق میدان همه چیز واضح و مشخص است، همه چیز از ابتدای کادر تا انتهای کادر مشخص و واضح است.
درک مفهوم سرعت شاتر بسیار راحت تر از درک مفهوم دیافراگم است. در مفهوم سرعت شاتر، شما با کسری از ثانیه رو به رو هستید، اگر سرعت شاتر شما بالا تر باشد بدیهی است که در زمان کمتری نور به سنسور می رسد و اگر سرعت شاتر پایین باشد نور بیشتری در مدت زمان بیشتری به سنسور می رسد؛ اما در مفهوم دیافراگم با تضاد هایی رو به رو هستیم.
توضیحات مفصلی در رابطه با دیافراگم داده شد که اگر دیافراگم باز باشد، عمق میدان کمتر است و هم چنین سوراخ داخل لنز نیز بازتر است. اگر دیافراگم بسته باشد، نور کمتری به سنسور می رسد و عمق میدان بیشتر است و هم چنین سوراخ دیافراگم نیز کوچک تر است. موضوع دیگری که در رابطه با دیافراگم مطرح است دیافراگم شما اگر در حالت باز قرار بگیرد و عکاسی از سوژه هایی رنگین صورت پذیرد، بوکه هایی در سطح عکس ایجاد می شود. در واقع بوکه ریشه ای چینی دارد و بدون شک همه شما در عکس های پرتره بوکه ها را دیده اید. در واقع بوکه نقطه های رنگینی است که در عمق میدان کم در پشت سوژه اصلی تشکیل می شود. بوکه ها یکی از عوامل کیفیت عکس و لنز هستند. اگر لنز شما لنز گران قیمتی باشد و از تیغه های خاصی تشکیل شده باشد بوکه های زیبا تری در سطح عکس ایجاد می کند.
کمترین دیافراگم شما بر روی هر لنز به عدد لنز شما و یا همان فاصله کانونی مرتبط است. شما باید به این موضوع توجه کنید که در حین خرید یک لنز همه جهات را در نظر داشته باشید و اول از هر چیزی نیاز خود را بدانید.
دیافراگم یکی از مهم ترین عوامل در عکاسی است و در واقع یکی از سه ضلع مثلث حیات عکاسی که در اضلاع دیگر، ایزو و سرعت شاتر قرار دارند. شاید دیافراگم از مهم ترین عوامل تعیین کننده یک عکس خوب باشد، برای گرفتن عکس خوب ابتدا باید تمام فاکتور های مثلث حیات عکاسی را به خوبی درک کرد.
نظرات