هر چه سرعت شاتر بیشتر باشد (شاتر سریع‌تر باز و بسته شود)، فیلم یا سنسور مدت زمان کمتری در معرض نور خواهد بود و بالعکس.

در واقع سرعت شاتر عامل کنترل کننده زمان ورود نور به دستگاه دوربین جهت ثبت یک تصویر است. این کنترل کننده اکثراً از یک صفحه پلاستیکی ساخته شده که با باز و بسته شدن مقدار نور را بر روی سنسور تصویر یا فیلم در دوربین‌های آنالوگ تنظیم می‌کند.

این صفحه با فشار دادن دکمه شاتر باز می‌شود و در تنظیم خودکار و بعد از اکتساب مقدار نور به مقدار کافی بسته می شود. زمانی که بیشتر با دوربین و کار با آن آشنا شوید صدای ناشی از این باز و بسته شدن (کلیک) را تشخیص می‌دهید و به واسطه شتاب یا کندی آن متوجه خواهید شد که چه میزان نوردهی برای ثبت یک تصویر نیاز خواهید داشت.اغلب در نور کم زمان نوردهی بیشتر است. در عکس برداری از اشیا متحرک از زمان نوردهی کمتر استفاده می‌شود.

سرعت شاتر بر حسب ثانیه اندازه‌گیری می‌شود. به عنوان مثال مقادیری مانند ۱/۱۰۰۰ ثانیه، ۱/۵۰۰ ثانیه، … و یک ثانیه، ۲۰ ثانیه و … قابل انتخاب هستند که بسته به نوع دوربین این محدوده تغییر می‌کند. طبیعی است که هر چه مدت زمان کمتری مانند ۱/۱۰۰۰ ثانیه انتخاب شود، شاتر سریع‌تر باز و بسته می‌شود.

از این نوع تنظیم می‌توان برای عکاسی از سوژه‌های با تحرک زیاد مثلاً سوژه‌های ورزشی استفاده کرد. بدین ترتیب سوژه مورد نظر در اصطلاح ( FREEZE) ثابت می‌شود.

سرعت شاتر و نور

حتماً شما نیز تا به حال عکس هایی را مشاهده کرده اید که در این عکس ها فردی شکلی را در فضا با استفاده از نور نقاشی کرده است. برای استفاده از تکنیک نقاشی با نور شما باید بدانید که چگونه با سرعت شاتر خود بازی کنید. ابتدا با این موضوع را در نظر داشته باشید که نقاشی با نور در محیطی تاریک باید انجام شود پس شما باید سرعت شاتر پایینی داشته باشید تا هم نور مناسب را دریافت کنید و هم در زمان باز بودن شاتر شما بتوانید به سوژه مورد نظر خود اجازه دهید تا به راحتی موضوع مورد نظر خود را جلوی دوربین با نور نقاشی کند.

برای نقاشی با نور شما نیاز به تجهیزات خاصی ندارید، کافی است تا فردی را داشته باشید که جلوی دوربین شما بایستد و یک چراغ قوه را در دست بگیرد و طرحی را در فضا نقاشی کند. بهتر است تا دوربین را بر روی سه پایه قرار دهید ولی اگر سه پایه در اطراف خود نداشتید سعی کنید دوربین را بی حرکت قرار دهید.

 سرعت شاتر و حرکت

سرعت شاتر نه تنها روشنایی را کنترل ، بلکه میزان حرکت را در تصویر ضبط می کند. سرعت شاتر سریع حرکت را جذب می کند و آن را واضح می کند. سرعت شاتر آهسته حرکت را ضبط کرده و باعث تار شدن آن می شود.

 سرعت شاتر در عکاسی نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای دارد، شما با زیاد کردن سرعت شاتر می‌توانید حرکات را فریز کنید و با پایین آوردن سرعت شاتر می‌توانید حرکات را به‌صورت کشیده ثبت کنید، معمولاً از سرعت شاتر پایین در عکاسی از آب بسیار استفاده می‌کنند.

تصویر بالا یک نمونه عالی از استفاده از سرعت شاتر آهسته (یا قرار گرفتن در معرض طولانی) است. شما دیگر نمی توانید اتومبیل خود را ببینید، اما فقط چراغهای جلو و چراغهای عقب آن، خطوط مبهم ظاهر می شوند. این حالت در عکس پایین نیز نمایان است. هنگامی که سرعت شاتر آهسته می شود، آب ظاهری تار و تقریبا صاف است.

از سوی دیگر، سرعت سریع شاتر، سرعت حرکت متوسط را گرفته است. عکس اردک نمونه ای عالی از ان می باشد. قطرات آب حین حرکت متوقف می شود.

یکی از سرعت های ویژه در دوربین های DSLR سرعت B و یا همان علامت بالب BULB بر روی دوربین های حرفه ای است. در سرعت B شما تا زمانی که دستتان را از روی دکمه شاتر برنداشته باشید، شاتر شما باز است و نور به سنسور حساس شما می رسد. این سرعت برای عکاسی در محیط های کم نور بسیار مناسب است و در محیط های شهری برای عکاسی در شب و ثبت کشیدگی نور ماشین ها و نور های شهری سرعت B یک پیشنهاد بسیار مناسب است.

سرعت شاتر، یکی از سه ضلع مثلث حیات عکاسی است که در دو ضلع دیگر دیافراگم و ایزو قرار دارد. این مؤلفه ها هر کدام به نوبه خود در عکاسی نقش مهم و اساسی را بازی می کنند و نباید از هیچ کدام چشم پوشی کرد.