اپتیک کثیف میتواند عکس شما را تحت تاثیر قرار دهد، ابزارها روش های صحیحی برای پاک کردن لنز وجود دارد، البته ابزارها و روش های غلطی هم برای پاک کردن لنز و فیلتر هست و اطلاعات زیادی پیرامون تمیز کردن لنز وجود دارد که مقادیری از آن ها دارای تناقض هستند. اجازه بدهید همه چیز را به ساده ترین شکل بیان کنیم و نهایتا بهترین و ایمن ترین راه برای تمیز کردن لنز را پیدا کنیم، تا بتوانید زمان کم تری را به تمیز کردن اختصاص دهید.

وقتی از هر وسیله ای مکررا استفاده کنیم دیر یا زود کثیف خواهد شد.

قانون اول: از پاک کردن غیر ضروری لنز خودداری کنید

شیشه ذاتا سخت و با دوام است با این حال زمانی که پوشش های پیشرفته و مواد شیمیایی دیگر به آن اضافه میشود، سطحی آسیب پذیر نسبت به خراش و برخوردهای فیزیکی ایجاد میکنند به همین دلیل حتی الامکان باید سعی شود اثر انگشت و گردوغبار لنز و فیلتر را کدر نکنند و همچنین باید از تعاملات فیزیکی حتی برای پاک کردن آن ها هم تا جایی که امکان دارد جلوگیری شود اگر در کیف دوربین یا در کمد باشد اما زمانی که به عنوان ابزار استفاده میشود بالاخره دچار آلودگی خواهد شد و این غیر قابل اجتناب است، اگر چه گرد و خاک بالاخره راهی به داخل کیف دوربین هم پیدا کرده و لنز را تهدید می کنند.

قانون دوم: گرد و غبار گرفتن

گرد و غبار همه جا هست و نهایتا لنز شما هم از آن مصون نخواهد بود، لنز ها در شرایط تمیز و استریلی تولید میشوند و به همین دلیل تولیدکنندگان سابقه دار همیشه مراقب گرد و غبار هستند در حالیکه برندهای جدید ممکن است در بین قطعات لنز هایشان گرد و غبار وجود داشته باشد. در هر حال گرد و غبار دشمن اصلی تلقی نمی شود. لنزی که در کمدی در خانه سال هاست متروک مانده و لایه ای ضخیم از گرد و غبار به خود جذب کرده قطعا کیفیت نهایی تصویر را تحت تاثیر قرار خواهد داد اما اگر مقدار بسیار کمی گرد و خاک روی لنز یا داخل آن باشد تاثیر چندانی روی کیفیت نمیگذارد، توجه کنید، تکرار میکنم مقدار ناچیز گرد و غبار تاثیری ندارد. تمیز کردن دائم لنز عمر آن را کاهش می دهد چون با هر بار تمیز کردن، احتمال خراشیده شدن هم وجود دارد.

قانون سوم: مراقب لکه ها باشید

اثر انگشت یا لکه های چربی روی لنز یه شدت بر کیفیت تصویز تاثیر میگذارند، به این دلیل که در همگرایی نور در پشت لنز دخالت دارند، خوشبختانه المنت های داخلی کم تر در معرض خطرات محیطی و لکه ها هستند.

تمیز کردن اپتیک حتی در مزرعه هم کار آسانی است

در اینجا یک پروسه ی سه مرحله ای برای تمیز کردن لنز و فیلتر میپردازیم:

تا جایی که امکان دارد گرد و غبار را با استفاده از یک دمنده با یک برس نرم بردایید.

دستمال مخصوص را به چند قطره از مایع تمیز کننده لنز آغشته کنید.

با یک حرکت دورانی ملایم تمام اثرات و لکه ها را از مرکز به سمت حواشی پاک کنید.

تحلیل و بررسی

میتوانید سه مرحله ی گفته شده را در موارد نیاز انجام دهید اما اگر لنز شما دارای لکه ها و اثر انگشت های چرب است از هرگونه تمیز کردن غیر ضروری خودداری کنید. به یاد داشته باشید که نیازی نیست برای پاک کردن لنز در یک اتاق استریل قرار بگیرند، لباس مخصوص بپوشید و کارهای عجیب غریب انجام دهید. بخش های جلویی لنز بیشتر از سایرین در خطر آلودگی قرار دارند و بهترین راه برای محافظت از آن ها نصب یک فیلتر با کیفیت است، فیلتر به مراتب ارزان تر از خود لنز است و به عنوان محافظ برای لنز به کار برده میشود. فیلتر به همان روش پاک کردن لنز، تمیز میشود. لنز کثیف بیشتر از کیفیت تصویر، مکانیسم فوکوس و زوم را تحت تاثیر قرار میدهد. برای پاک کردن لنز، از محلول و پارچه استفاده کنید.

برس و دمنده

زمانی که میخواهید با استفاده از هوا، گرد و غبار را بزدایید، بهترین روش استفاده از دمنده ها و خودداری از به کار گیری هوای فشرده است. اگر دمنده ندارید میتوانید روی لنز با کمک قدرت ریه ی خود بدمید اما مراقب باشید بزاق دهان یا ذرات غذا روی آن نپاشد، یک دمنده، وسیله ی بسیار ضروری برای پاکسازی لنز و سنسور دوربین های DSLR است.

برس های مختلفی برای پاک سازی لنز در بازار موجود است و من توصیه میکنم که یک برس با کیفیت تهیه کنید، برس موی شتر بسیار عالی است.

ابزار و وسایل مورد نیاز پاک کردن

پارچه ی مخصوص تمیز کردن لنز نسبتا ارزان قیمت است پس لطفا پس از استفاده، آن را دور بیاندازید. پارچه های میکرو فیبر هم گزینه های مناسبی هستند فقط برای اطمینان از مفید بودن آن ها چند اقدام احتیاطی باید انجام دهید آن ها را تمیز نگه دارید چون در صورتی که چندبار استفاده شوند ممکن است گرد وغبار آن روی لنز خراش ایجاد کند، اگر پارچه را میشویید از شوینده ها استفاده نکنید چون ممکن است باقی مانده ی آن ها روی لنز لکه ایجاد کند، باز هم تکرار میکنم تا از پاک کردن غیر ضروری لنز خود داری کنیدولی اگر در شرایطی واقع شدید که مجبور بودید لکه ها را پاک کنید و ابزار خاصی نداشته از یک تی شرت تمیز 100 درصد پنبه ای و نفس گرم برای تمیز کردن استفاده کنید.

باز هم توصیه میکنم از نرم کننده ها استفاده نکنید چون نتیجه ی بهتر و ایمن تری با استفاده از پارچه های مخصوص میگیرید. استفاده از بافت پنبه ای یکی از بهترین گزینه ها برای پاکسازی لنز است که میتواند حتی برای تمیز کردن حاشیه ها بسیار موثر باشد. اما پاک کننده های مخصوص صورت توصیه نمی شود چون معمولا حاوی روغن و لوسیون هستند که لنز را از بین می برند. خیلی از تولیدکنندگان دارای فرمول خاصی برای ساخت محلول های پاکسازی هستند که برای پوشش اپتیک طراحی شده است، که مجددا آن ها هم چندان گران قیمت نیستند ولی اگر میخواهید هزینه ی کم تری بپردازید و یک محلول پاک کننده داشته باشید، ایزوپروپیل الکل را توصیه میکنم.

آب دیونیزه هم گزینه ی مناسبی است ولی یک پاک کننده ی اختصاصی نیست و فقط برای لکه های محلول در آب موثر است. از استون استفاده نکنید، استون یک پاک کننده ی بسیار خوب است اما در تماس با لنز آثار مخربی خواهد داشت همچنین به پوشش اپتیک هم میتواند آسیب بزند بنابراین هرگز از استون استفاده نکنید. بیشترین ضربه را اثر انگشت و لکه های چربی المان های پشتی لنز به کیفیت تصویر وارد میکنند چون مستقیما روی حرکت نور موثر هستند، هرگز از پاک کننده ی شیشه و سطوح برای تمیز کردن لنز استفاده نکنید فقط محلول های مخصوص پاک کردن لنز، الکل و یا آب دیونیزه را برای این کار مصرف کنید.

نکته ی دیگر اینکه محلول پاک کننده را روی پارچه مخصوص اسپری کنید نه مستقیما روی خود لنز، چندین دلیل برای این موضوع وجود دارد: اول اینکه نباید قطرات محلول حرکت کننده و اثر خود را باقی بگذارند و نهایتا وارد خود لنز شوند حتی لنزهای ضد آب هم ممکن است از این اتفاق متاثر شوند، به این دلیل که قطرات طی یک حرکت مویی وارد بدنه میشوند و بدتر از همه اینکه قطرات مایع میتوانند باعث متمرکز شدن نور خورشید روی یک نقطه از لنز و بالا رفتن دمای آن شوند و در همین راستا آسیب های جدی به آن وارد کنند، همین پاک کننده ها اگر مدت طولانی با سطحی در تماس باشند خورندگی ایجاد میکنند.

تکنیک پاکسازی

پاک کردن را به صورت دوایر متحدالمرکز انجام دهید به صورتی که از مرکز به سمت لبه ها حرکت کنید و فقط در حدی فشار وارد کنید که لکه ها پاک شوند.

حواشی پاکسازی لنز

در دوربین های DSLR وقتی از طریق منظره یاب نگاه میکنید خیلی مواقع ذرات گرد و غبار را در تصویر میبینید. این ذرات در واقع روی آینه ی دوربین هستند و تاثیری روی خود عکس ندارند، آینه را میتوان تمیز کرد اما اگر از دمنده استفاده کنید ممکن است باعث شود گرد و غبار از آینه به روی سنسور برود که در این صورت کیفیت خود تصویر را تحت تاثیر قرار میدهد، توجه داشته باشید که برای بررسی تمیز بودن لنز از فلاش لایت های رنگ فیلتر شده استفاده نکنید چون خیلی از لکه ها و گرد و خاک ها اصلا به نظر نمی رسند.

نهایتا لنز خود را با پارچه و محلول مخصوص پاک کننده تمیز کنید، حتما توجه کنید که از پارچه های مخصوص استفاده شود چون ممکن است دستمال دارای موادی باشد که هرگز نباید با شیشه تماس پیدا کنند. سه گام ساده را از خاطر نبرید و همچنین به یاد داشته باشید که گرد وغبار همه جا هست و به جای اینکه وقت زیادی برای تمیز کردن دوربین و ابزار بگذارید، بیشتر عکاسی کنید.