اگر اطلاع دقیقی از نوردهی در مقوله ی عکاسی ندارید توصیه میکنیم ادامه ی این مقاله که در رابطه با گشودگی دیافراگم، سرعت شاتر و ISO است را مطالعه کنید تا نحوه ی تنظیم نور و دوربین را برای نوردهی مناسب درک کنید، اساسا هدف اصلی اکثر مود های دوربین خلق تصاویری با نوردهی بهینه است و کامپیوتر داخلی دوربین شما تلاش میکند تا بهترین تعادل را بین نواحی تاریک و روشن عکس ایجاد کند با این حال عکاسی هنر است و هنر هم درونی است اگر شما عکاس باشید تمایل دارید برای گرفتن یک افکت یا حالت خاص تصاویری روشن تر یا تاریک تر از آنچه که دوربین میخواهد ثبت کنید پس همیشه بهترین نوردهی در چشم عکاس است.

مود ها

خوشبختانه برای شما به عنوان عکاس و برای من به عنوان نویسنده اساس مود ها مشابه است و فرقی ندارد که به آن چه میگویید و یا دوربینتان چه اسمی دارد حالت های پایه ای در دوربین عبارتند از:

Program automatic(حالت خودکار)-shutter priority (اولویت با شاتر)-manual (دستی)و…

که معمولا در دوربین های canon از حروف M-P-A-S یا M-TV-AV-P استفاده میشود، این مود ها معمولا تعیین میکنند که دوربین دیافراگم و سرعت شاتر را چگونه تنظیم کند یا اینکه اجازه دهد کاربر به صورت دستی آن ها را تعین کند. خیلی از دوربین های امروزی گزینه های بیشتری هم دارند که شامل حالت تمام اتوماتیک – حالت منظره – حالت ورزشی – حالت close up – حالت چهره – حالت شب و… است در این مودها هم مثل مود های اصلی سرعت شاترو گشودگی دیافراگم را دوربین کنترل میکند اما iso، وایت بالانس و فلاش را به دلخواه تنظیم میکنیم یا میتوانیم دیگر تنظیمات داخلی دوربین را هم عوض کنیم، در خیلی از دوربین ها هم حالت سفارشی یا custom وجود دارد که در آن شما میتوانید تمام پارامترها را خودتان تعیین کنید که درباره ی آن ها پس از روشن شدن حالت های اصلی بحث میکنیم در دوربین های فعلی موتورهای محرک و قدرتمندی وجود دارند که نسبت به گذشته پیچیده تر و سریع تر شده اند.

مود Program

وقتی این مود را انتخاب میکنید خود دوربین به صورت خودکار سرعت شاتر و گشودگی دیافراگم را تعیین میکند بسته به اینکه باید چه قدر باشند تا نوردهی در بهترین حالت باشد البته این حالت ISO یا فلاش و … را تنظیم نمیکند و تغییرشان نمیدهد، در بخش های بعد درباره ی حالت اتوماتیک جامع تری توضیح خواهیم داد، بسیاری از کمپانی ها حالتی را ارائه میدهند که انعطاف پذیر است و در آن ها عکاس میتواند ترکیبی از دیافراگم و سرعت شاتر را روی مقدار خاصی تعیین کند.

مود اولویت دیافراگم (A-AV)

در این حالت شما دیافراگم را روی مقدار خاصب تعیین میکنید ولی سرعت شاتر را خود دوربین مشخص میکند تا به میزان نوردهی مناسب برسید پس این حالت به شما اجازه میدهد تا عمق میدان تصویر خود را تعیین کنید هر قدر دیافراگم را باز تر کنید باید سرعت شاتر بیشتر شود و این حالت یک مود بهینه است برای عکاسانی که میخواهند عمق میدان را مشخص کنند.

حالت اولویت شاتر(S-TV)

این حالت برخلاف مود دیافراگم در اولویت است وقتی این مود را انتخاب میکنید در واقع شما سرعت شاتر را و دوربین میزان گشودگی دیافراگم را کنترل میکند و دوربین بر اساس سرعت شاتر مطلوب شما دیافراگم را روی حالتی قرار میدهد که بهترین نوردهی را داشته باشید چون که این مود به عکاس اجازه میدهد طول مدت باز بودن شاتر را کنترل کند برای حالتی که میخواهید دقیقا یک لحظه را ثبت کنید یا بر عکس میخواهید یک حرکت را نشان دهید مناسب است، برای مثال عکاسان ورزشی اصولا از این مود استفاده میکنند.

حالت دستی یا Manual

حالت manual دوربین شما را به دوران های اولیه عکاسی بازمی گرداند به قبل از حضور کامپیوتر، زمانی که عکاس سرعت شاتر و میزان گشودگی دیافراگم را بر اساس نوردهی مورد نظر انتخاب میکرده است، استفاده از این مود جسارت بیشتری احتیاج دارد بنابراین شاید نسبت به دیگر مودها کمتر مورد استفاده قرار بگیرد اما به هر حال برای اینکه عکس مورد علاقه ی خود را بگیرید بهتر است همه ی پارامترها را خودتان کنترل کنید به عنوان مثال من معمولا برای عکاسی در شب از حالت دستی استفاده میکنم چون دوربین نمیتواند در تاریکی زیاد چندان خوب همه چیز را اندازه گیری کند و عکاسان حرفه ای دقیقا افرادی هستند که بیش از سایرین از این مود استفاده میکنند.

محدودیت های مود های مختلف

چیزی که باید به آن توجه کرد این است که این مود ها محدودیت هایی هم دارند مثلا در یک روز خیلی روشن ممکن است شما بخواهید یک عکس با عمق میدان کم بگیرید و دوربین را درحالت اولویت دیافراگم قرار میدهید تا بتوانید با گشودن دیافراگم عمق میدان را به میزان دلخواه برسانید ولی به دلیل روشن بودن بیش از حد شاتر نمیتواند آنقدر سریع باشد که نور با مقدار مناسب وارد لنز شود یا مثال دیگر اینکه میخواهید از لحظه ی فوت کردن شمع کیک تولد توسط یک کودک عکس بگیرید در حالی که چراغ ها خاموش هستند، شما سرعت شاتر را روی 1/4000 در حالت اولویت شاترقرار میدهید در اینجا دوربین تا جایی که امکان داشته باشد دیافراگم را باز میکند اما باز هم نور کافی دریافت نمیشود و دوربین هشدار lo یا low یا میزان سرعت شاتر را نشان میدهد.

مودهای ویژه

دوربین بسته به مدل ممکن است دارای حالت های اضافی باشد که در اینجا به طور خلاصه به آنها میپردازیم، بعضی از این حالت ها رنگ، شدت، نویز و کیفیت تصویر و … را تنظیم میکنند، که برای استفاده از آن ها باید کاتالوگ دوربین خود را مطالعه کنید.

مود تمام اتوماتیک

این حالت با مود program که قبلا توضیح داده شد متفاوت است این حالت همه ی پارامترها را به صورت خودکار تنظیم میکند، غیراز سرعت شاتر و میزان گشودگی دیافراگم بسته به نوع و مدل دوربین، فلاش، وایت بالانس، iso و دیگر پارامترها هم تنظیم میشوند. اگر شما میخواهید به چیزی جز مشخص کردن سوژه و ترکیب بندی فکر نکنید این مود مختص شماست.

مود فلاش خاموش یا فلاش خودکار خاموش

این حالت هم شبیه حالت تمام اتوماتیک است با این تفاوت که فلاش غیر فعال است مثلا برای زمان هایی که در جایی مانند موزه هستید یا حالتی که نمیخواهید نور خشن فلاش را در عکس خود داشته باشید مناسب است.

مود پورتره یا چهره

مودی مشابه مود اولویت دیافراگم، که دیافراگم را باز میکند تا شما عمق میدان کمتری داشته باشید یا حتی در بعضی دوربین ها بافت پوست را هم به صورت خودکار لطیف و نرم میکند.

مود چهره در شب

در این حالت سرعت شاتر کم میشود تا نوردهی به اندازه ی کافی باشد.

مود منظره

به طور کلی دراین حالت عمق میدان افزایش پیدا میکند و گاها رنگ ها جذاب تر ثبت میشوند.

مود ورزشی

در این حالت برای ثبت حرکات سریع، سرعت شاتر خیلی زیاد میشود و معمولا فلاش نیز غیرفعال میشود.

مود ماکرو

برای عکاسی از فاصله نزدیک است، دوربین دیافراگم را باز میکند تا عمق میدان بسیار کم شود، کاتالوگ دوربین خود را مطالعه کنید تا بدانید این مود دقیقا چه کارهایی را برای شما انجام میدهد.

مود سفارشی

بعضی کمپانی ها گزینه ی custom را در دوربین ها ارئه میدهند که به شما این امکان را میدهد که از گزینه های مختلف عکس برداری به حالت سفارشی استفاده کنید این مسئله که در این حالت چه گزینه هایی قابل تنظیم هستند بین دوربین های مختلف متفاوت است و باید کاتالوگ دوربین خود را مطالعه کنید تا متوجه شوید این قضیه در دوربین شما به چه صورت است.

نتیجه نهایی

اکنون می پرسید باید از چه مودی استفاده کنم؟ خب پاسخ این سوال کاملا به خود شما برمیگردد ، بعضی از دستورالعمل ها در رابطه با زمان و چگونگی استفاده از مود های دوربین به شما داده شده، عقیده ی من این است که شما خودتان عکاس هستید و خودتان باید زمان استفاده از هر کدام از این مود ها تشخیص بدهید و امیدوارم این مقاله به شما برای تصمیم گیری کمک کرده باشد.

استفاده از مود های متفاوت در عکاسی هیچ ایرادی ندارد همان طور که خیلی از افراد حتی از مودهای تمام اتوماتیک استفاده میکنند به یاد داشته باشید که عکاس و دوربین برای گرفتن عکس دلخواه با هم همکاری میکنند پس در در زمان های مختلف هر مودی که مناسب است را انتخاب کنید و از اینکه مودهای مختلف را امتحان میکنید نترسید تا نهایتا متوجه شوید که کدام مود در کدام شرایط بهتر است و این تجربه ی خیلی خوبی است و در نظر داشته باشید که هیچ عکاسی همیشه با یک مود مشخص و بدون تغییر کار نمیکند، اما فراموش نکنید که قبل از اقدام به گرفتن عکس اصلی یک بار حالت انتخابی خود را امتحان کنید.